Ekologiczne rozwiązania są coraz częstsze na terenie krajów Unii Europejskiej i dotyczą wielu sfer codziennego funkcjonowania. Jedną z nich jest ruch drogowy. Żeby ograniczyć emisję spalin, Unia wprowadziła Strefy Czystego Transportu (SCT), po których mogą poruszać pojazdy spełniające określone wymogi. Dzięki tym obszarom spadnie zanieczyszczenie powietrza, a takie zjawiska jak smog, tak częste w dużych miastach, zaczną występować rzadziej.
Według ustawy Strefa Czystego Transportu może pojawić się w każdej gminie z zabudową śródmiejską. Jest to dobrowolne, chyba że Główny Inspektor Ochrony Środowiska stwierdzi, że stężenie dwutlenku azotu w atmosferze jest zbyt duże. Obecnie w Polsce do ich wprowadzenia przymierzają się duże aglomeracje takie jak Kraków i Warszawa.
Warto wiedzieć, że tego rodzaju obszary zafunkcjonują w kraju od 1 lipca 2024 roku.
Jakie pojazdy mogą znaleźć się w SCT?
Aby wjechać do Strefy Czystego Transportu, należy spełnić odpowiednie wymogi. Nie dotyczy to jednak pojazdów uprzywilejowanych takich jak m.in.:
autobusy szkolne,
karetki,
samochody policyjne i należące do straży miejskiej,
inne pojazdy służb drogowych oraz bezpieczeństwa,
samochody strażackie,
pojazdy do przewozu osób niepełnosprawnych,
samochody o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony należące do osób mieszkających lub prowadzących działalność na terenie SCT.
Kolejnymi pojazdami, których nie dotyczą wymagania, są motocykle, skutery, quady, samochody historyczne oraz należące do osób, które ukończyły 70 lat i spełniły dodatkowe warunki. Co najważniejsze, do Strefy Czystego Transportu będą mogły wjechać samochody elektryczne lub wodorowe.
Pojazdy benzynowe i z silnikiem diesla w SCT
Obecnie na drogach najczęściej można spotkać samochody z silnikiem benzynowym lub diesla. One również będą mogły wjechać do Strefy Czystego Transportu, ale tylko wtedy, gdy spełnią określone wymogi. Są one różne dla samochodów zarejestrowanych przed 1 marca 2023 oraz tych, które trafiły na drogi po tym terminie.
benzynowe pojazdy zarejestrowane przed 1 marca 2023 roku będą mogły wjechać do SCT wtedy, gdy wyprodukowane zostały minimum w 1993 roku i spełniają podstawy normy emisji spalin Euro 1. Dopuszczone są też pojazdy z silnikiem diesla wyprodukowane co najmniej w 1996 roku, które spełniają wymogi normy Euro 2. Wymienione auta będą mogły poruszać się po SCT do 1 lipca 2026 roku.
Innego rodzaju samochody będą mogły się poruszać w SCT po upływie tej daty.
Po 1 lipca 2026 zobaczymy tam:
pojazdy z silnikiem benzynowym wyprodukowane co najmniej w 2000 roku spełniające normę Euro 3 oraz auta napędzane silnikiem diesla wyprodukowane minimum w 2010 i zgodne z wymogami opisanymi w Euro 5.
Takie samochody, spełniające warunki opisane w Euro 3 i Euro 5, będą mogły pojawić się w Strefie Czystego Transportu również wtedy, gdy zostały zarejestrowane po 1 marca 2023.
Oznaczenia w Strefach Czystego Transportu
SCT zostaną odpowiednio oznakowane tak, by kierowcy byli świadomi tego, że znaleźli się na ich terenie. Na granicach zostaną ustawione znaki drogowe D – 54 oraz D – 55, które poinformują o wjeździe oraz opuszczeniu SCT. Co więcej, za pomocą Systemu Informacji Miejskiej kierowcy będą informowani o tym, że zbliżają się do tego obszaru oraz dowiedzą się, jak go ominąć.
Warto wiedzieć, że Strefy Czystego Transportu (STC) mogą obowiązywać na wszystkich drogach krajowych z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad. W związku z tym, że obwodnice dużych aglomeracji miejskich często mogą stanowić połączenie obu rodzajów dróg, na ich terenie nie będą funkcjonować SCT.
Kary za złamanie wymogów związanych z SCT
Planowaną karą za wjazd na teren Strefy Czystego Transportu bez spełniania specyficznych wymogów opisanych wyżej jest opłata w wysokości 500 zł. Co ważne, ustawa nie przewiduje żadnych wpłat przy wjeździe na SCT. Dzięki temu kierowcy będą zachęceni do tego, by poruszać się ekologicznymi pojazdami w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego. Należy tylko kupić stosowną naklejkę.
Co ważne, pojazdy niespełniające powyższych wymogów będą mogły poruszać się po SCT przez 3 lata wtedy, gdy kierowca wykupi abonament miesięczny za 500 zł lub każdorazowo uiści opłatę wynoszącą 2,5 zł za godzinę.